Trup, Topielec i Koparka…
Co mają ze sobą wspólnego Trup, Topielec i Koparka… a także Załawiec, Poręby, Siane Łąki, Łąki Numerowe…?
Są to nazwy miejsc znajdujących się w pobliżu wsi Zastawie. Ich etymologia nie zawsze została już poznana. W niektórych przypadkach, takich jak Łąki Numerowe trzeba ich szukać w wydarzeniach historycznych, a niekiedy, tak jak w przypadku Trupa w miejscowych legendach przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Czasami jednak podania przekazywane przez mieszkańców mijają się z prawdą, ponieważ źródłosłów niektórych nazw takich jak Poręby jest znacznie starszy niż jest to podawane.
Trup
Las Trup znajduje się w pobliżu Celin Włościańskich i grodziska Zamek. Jego nazwa brzmi intrygująco i pewnie niejeden miejscowy czy przyjezdny zastanawiał się nad jej pochodzeniem. Dzisiejsi mieszkańcy, bez względu na wiek, mają problem z odpowiedzą na pytanie skąd się ona wzięła. Odpowiedź znalazłam w artykule Kazimierza Łapczyńskiego pt.”O łukowskim płaskowyżu” zamieszczonym w Pamiętniku Fizyograficznym T I z 1881 roku.
Autor opisuje w nim wododziały, roślinność i środowisko geograficzne okolic Łukowa. Pisze m.in:
„Przedłużeniem lasu Jarząbka ku południowemu wschodowi jest las o złowrogiej nazwie Trup, którą może jadowite rośliny mu nadały.
Lud okoliczny wie, że krowa z dalszych okolic po raz pierwszy nieostrożnie do Trupa na paszę puszczona, dostaje krwawego moczu i często zdycha. Bydło powoli można do paszy tego lasu przyzwyczaić. Wielka obfitość rosnących tu zawilców gajowego i jaskrowatego może chorobę sprowadza, nim się bydło unikać tych roślin przyuczy. Wymienione jadowite zawilce potrzebują dosyć wilgoci, to też Trup jest niżej od Jarząbka położony.”
Topielec
Nie mniej intrygująca nazwa bagna leżącego na północ od Zastawia.
Mieszkańcy z pokolenia na pokolenie przekazują sobie legendę, która mówi że jeśli w tym bagnie utonie krowa zatrzymująca się tu u wodopoju, wypłynie dopiero w Garwolinie 🙂
Łąki Numerowe
stanowią otulinę Rezerwatu Jata. To 345 ha łąk w środku lasu, z dala od siedzib ludzkich. Ich nazwa pochodzi z XIXw. , kiedy rozpoczęła się gospodarka rolna w tym miejscu, po ustawie uwłaszczeniowej cara Mikołaja II. Car wprowadził ją w odpowiedzi na powstanie styczniowe, chcąc odciąć chłopów od ruchów zbrojnych przeciwko sobie.
Koparka
Koparka to wielkie, kilkudziesięciohektarowe wyrobisko piasku służącego do produkcji materiału budowlanego w fabryce sylikatów.
Część zarasta już drzewami i inną roślinnością leśną. Mieszkańcy pamiętają jak wielkie koparki wydobywały tu piach pogłębiając teren o kilka metrów
Zdjęcia z wydobywania piasku przysłał Michał Świder – Dziękujemy 🙂
Dodaj komentarz