II wojna światowa
Salwy nad mogiłą – obchody dwudziestej rocznicy Ostatniej Bitwy Września 1939 roku
Dzień 4 października równie prawie pogodny jak wówczas, przed dwudziestu laty. Od Łukowa przez Wojcieszków zbliżamy się do Woli Gułowskiej. Już w promieniu kilometrów widać, że Wola Gułowska stała się w dniu dzisiejszym punktem centralnym dla okolicy. Drogami wśród pól ciągną szeregi furmanek wyładowanych odświętnie ubranymi rodzinami z okolicznych wsi. Ciągną również tłumy pieszych, zwłaszcza młodzieży, sznury rowerzystów. Od czasu, do czasu wznosząc tumany pyłu przebiegnie samochód osobowy z napisem „Lublin” lub „Warszawa”. Continue reading
Na pobojowisku ostatniej bitwy o Warszawę
Zbiorowa mogiła żołnierzy polskich z grupy gen. Kleeberga poległych w Woli Gułowskiej
Tak, to tutaj. Ta sama pora roku, pogoda prawie ta sama. Przed dziewiętnastu laty tak samo sady ciemniały jesienią w słońcu. Tak samo pachniało jesienną nacią i dymami, a w głębi wiejskich sadków barwiły się bękitną farbką ściany chałup. Takie same chałupy, choć nie te same, bo tamte wówczas pochłonął pożar.
Przypominają się znajome nazwy: Kock, Serokomla, Wola Gułowska, Krzywda, Leśniczówka Ofiara, Czarna, Konorzatka.
Jesteśmy na pobojowisku ostatniej bitwy kampanii wrześniowej, którą idąc na odsiecz Warszawie stoczył gen. Kleeberg. Bitwa zakończyła się dnia 5 października. Była to bitwa rozegrana przez Polaków zwycięsko. Musiała jednak zakończyć się kapitulacją wobec kompletnego wyczerpania amunicji. Continue reading
Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939-1945
W 1985 roku Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce wydała cykl opracowań pod tytułem „Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939-1945”. Był to efekt wieloletniej pracy Wydziału Badawczego Głównej Komisji, we współpracy z Komisjami Okręgowymi.
Podstawą źródłową Rejestru są wyniki akcji ankietyzacyjnej przeprowadzonej w roku 1968. Zebrano prawie 175 tysięcy ankiet z całej Polski. Informacje zostały zweryfikowane w oparciu o dokumenty, publikacje, materiały archiwalne.
Opracowanie jest tym cenniejsze, że w wielu przypadkach podaje imiona i nazwiska ofiar, w tym także wśród ludności żydowskiej.
Wrześniowi żołnierze – powiat łukowski
W połowie września na terenie powiatu łukowskiego, w okolicy Róży Podgórnej, miała miejsce bitwa 1 Dywizji Piechoty Legionów im. Józefa Piłsudskiego z oddziałami pancernymi wroga. Przełom września i października 1939 roku to z kolei Ostatnia Bitwa Września stoczona przez Samodzielną Grupę Operacyjną Polesie rozegrana w okolicach Woli Gułowskiej.
Żołnierze polegli we wrześniu 1939 pochowani są na cmentarzach m.in. w Gręzówce, Woli Gułowskiej, Łukowie, Staninie, Trzebieszowie, Wilczyskach, Radoryżu Kościelnym, Serokomli…
Na wielu z nich, na grobach rodzinnych, upamiętnieni są synowie ziemi łukowskiej, polegli w obronie ojczyzny we wrześniu 1939 roku na terenie całego kraju. Continue reading
Wszyscy na front osadniczy – pionierzy polskości z ziemi łukowskiej
Jedno z najstarszych zdjęć. W tle poniemiecki dom w Starym Tomyślu
W 1945 roku Polska znalazła się w nowej, powojennej rzeczywistości. Po konferencji w Jałcie zachodnią granicę kraju ustalono na linii Odry i Nysy. Polska otrzymała tereny zamieszkałe dotychczas głównie przez przez ludność niemiecką. Rozpoczęła się zakrojona na szeroką skalę akcja przesiedleńcza na tzw. Ziemie Odzyskane.
Do przesiedlenia się na tereny zachodnie zachęcała m.in. prasa obiecując osiedlenie w „krainie mlekiem i miodem płynącej”.
Ktokolwiek wie – Zygmunt Wadowski vel Maciej Karmański
Razem ze Światowym Związkiem Żołnierzy AK koło Łuków poszukujemy rodziny żołnierza Armii Krajowej Zygmunta Wadowskiego, nazwisko konspiracyjne Maciej Karmański, pseudonim Młot, Facio, Mars, a także informacji o nim. Continue reading