Zapomniana kwatera – cmentarz w Tuchowiczu

Jeszcze kilka miesięcy temu jedną z części miejscowego cmentarza zajmowały kilkunastoletnie krzaki i chaszcze. Po uporządkowaniu terenu w południowo-zachodniej części nekropolii odsłonięto kilka grobów sprzed 100 lat. Jak widać na zdjęciu satelitarnym, zapomniana kwatera zajmowała prawie połowę sektora za kapliczką.

Z zarośli wyłoniło się kilkanaście pomników, krzyży i pozostałości grobów. Na niektórych z nich znajdują się dające się odczytać napisy.

Czerwiec 2016

Wrzesień 2016

Prawdopodobnie pochówki w tym miejscu odbywały się na przestrzeni kilku lat.  Z nagrobków wynika, że były to na pewno lata 1910-1918. W tych latach w parafii Tuchowicz zmarło kilkaset osób i z pewnością nie wszystkie te osoby zmieściłyby się w tej kwaterze. Na pewno część pochówków miała miejsce w innych częściach cmentarza ( grób Bartłomieja Wiąckiewicza zm. w 1917 roku znajduje się po lewej stronie kaplicy), może w miejscach pochówku innych członków rodziny i nie pozostał po nich nawet ślad.

Prawdopodobnie część pomników postawiono jakiś czas po śmierci osób tam pochowanych, ponieważ analiza dostępnych w AP dokumentach wykazuje nieścisłości w informacjach zawartych na nagrobkach z tymi zapisanymi w księgach.

Tu

Spoczywa

Adam Kuryła

zm. w 36 r ż d 6 M 1916r

Prosi o Zdrowaś Marja

Z wykazu zmarłych w parafii Tuchowicz wynika, iż Adam Kuryła zmarł 6 maja, ale 1917 roku w wieku 46 lat.

***

ŚP

Wojciech Kania

żył lat 70 (?)

zm. 4 lutego 191 (?) roku

Prosi o westchnienie do Boga

Z dokumentów wynika, że Wojciech Kania zmarł 6 a nie 4 lutego 1917 roku, w wieku 73 a nie 70 lat.

***

ŚP

Tadeusz Dubicki

urodz 1916

zmarł 1917

Według dokumentów nazwisko zmarłego brzmiało Dubieszko. Z czego może wynikać rozbieżność nazwiska ?

Tadeusz nie urodził się w parafii Tuchowicz, jego rodzice byli murarzami, a więc mogli przebywać w Tuchowiczu tylko przejściowo. Zgon zgłaszali obcy ludzie – stelmach Franciszek Wardak i sługa kościelny – Jan Kucharski – mogli oni przeinaczyć nazwisko, a rodzice stawiając później pomnik synowi wpisali prawdziwe nazwisko…

***

ŚP

Franciszek Grabowski

(?) 70 zd 24 p 1917 r

Prosi o Zdrowaś Marja

Nagrobek Franciszka Grabowskiego znajduje się przed sektorem dotychczas zarośniętym chaszczami. Stał się on częścią rodzinnego grobowca, w którym pochowani są też Józefa i Bronisław Grabowscy

***

Odczytanie napisu na tym nagrobku wymagało sporo wysiłku i detektywistycznych umiejętności. Mimo, że sama porobiłam kilka zdjęć, nie udało się rozszyfrować nazwisk osób. Kilkanaście zdjęć pod różnym kątem otrzymałam od Macieja Cybulskiego ( Dziękuję 🙂 ) i konfrontując z listą zmarłych w parafii udało się ustalić kto jest tu pochowany.

Tu spoczywają zwłoki

Pawła i Józefy Zientarów

Paweł żył lat 80 zm. d 19 czerwca 1916

Józefa żyła lat ? zm. d 3 września 1916

Proszą o westchnienie do Boga.

***

Następny nagrobek zachował się jedynie częściowo i znowu, bez zajrzenia w spis zmarłych nie udałoby się ustalić pochowanej tu osoby.

(…)

Bogusz

żył lat 17

zm dn 4 (?) maja 1911

Prosi o Zdrowaś Marya

Zmarłym, którego imię nie zachowało się na pomniku jest 17-to letni Wiktor Bogusz – syn Franciszka i Maryanny z Wołoszków z Szyszek.

***

Grób Wojciecha Czerniawskiego, który pozwala poszerzyć przypuszczalne lata pochówku w tej kwaterze do 1910 roku

SP

Wojciech Czerniaski

zmar D 7 S r 1910

żył l 70

Za pomoc w przygotowaniu wpisu dziękuję Maciejowi Cybulskiemu 🙂