O początkach parafii w Jedlance.

Parafia w Tuchowiczu należała do jednych z najstarszych i najrozleglejszych na ziemi łukowskiej. Swym zasięgiem obejmowała tereny graniczące z parafiami Stoczek i Łuków. Od początku jej istnienia obejmowała także tak odległe tereny jak Radoryż. Z biegiem czasu wyodrębniały się z niej inne parafie znacząco zmniejszając jej obszar.

Na początku XX wieku podczas wizyt duszpasterskich zauważono niekorzystne położenie kościoła względem wsi należących do parafii – większość wsi leżała w jednej linii, w kierunku Stoczka i sprawiało to, że parafianie musieli przybywać na nabożeństwa nawet  po 10-14 wiorst (1 wiorsta 1066 metrów) w jedną stronę. Postanowiono wydzielić kolejną parafię. Wybór padł na Jedlankę – położoną mniej więcej w połowie drogi między Stoczkiem a Tuchowiczem.

Parafię erygowano w maju 1928 roku.  Staraniem parafian, na gruncie podarowanym przez Teofila Piotrowskiego właściciela majątku Kokoszka. Także inni mieszkańcy Jedlanki nie szczędzili swojej ziemi, żeby wspomóc budowę niezbędnych budynków dla plebana. Do nowej parafii należały Jedlanka, Chrusty, Aleksandrówka, Lipniak, Piaski i Szyszki.

Pierwszym proboszczem nowo utworzonej parafii został ks. Wacław Leszkiewicz – wikariusz z Kocka. Jeszcze przed jego przybyciem parafianie ogrodzili teren pod przyszły kościół drewnianym parkanem.

Ksiądz wraz z parafianami udał się do oddalonej o kilkanaście kilometrów Okrzei w celu nabycia któregoś z kościołów pomariawickich – jednak bez skutku. Udało się natomiast nabyć stary kościół drewniany ze Stoczka Łukowskiego – ponieważ parafia nie dysponowała kwotą 10 tys – wierni podpisali weksle, które miały być spłacone w ciągu 3 miesięcy. Zanim świątynię rozebrano i przewieziono do Jedlanki we wsi pobudowano tymczasową kapliczkę.

Pierwszą mszę w Jedlance odprawił 1 lipca 1928 ks. Czesław Jaroszewicz z Tuchowicza. Od połowy czerwca do października trwała budowa kościoła.

W pierwszej połowie czerwca księża z parafii Jedlanka i Tuchowicz dokonali poświęcenia kamienia węgielnego i cmentarza grzebalnego.

Proboszcz powołał radę parafialną, która wspomagała go w sprawach organizacyjnych i w budowie kościoła. Ksiądz jeździł po okolicznych wsiach i miasteczkach, prosząc o wsparcie. Hojne dary otrzymał z parafii Kock, a także od hrabiny Żółtowskiej – w tym ornat żałobny swojej roboty czy bieliznę kielichową. Ofiarnością wykazali się także sami parafianie, którzy nie tylko mieli swój wkład w samą budowę ale też udzielili wsparcia finansowego czy materialnego.

27 października 1928 roku odbyło się poświęcenie świątyni pw. Chrystusa Króla. Na uroczystości przybył biskup Henryk Przeździecki. Zbudowano na jego powitanie trzy bramy – jedną w Lipniaku, drugą w Jedlance i trzecią przy samym kościele. Powóz z biskupem był prowadzony od pierwszej bramy przez konny oddział młodzieży. Chlebem i solą powitał dostojnika sołtys Barwiński. Nauczyciel z Gozdu p. Bator wygłosił przemówienie. Po poświęceniu nowego kościoła przeniesiono Najświętszy Sakrament z tymczasowej kaplicy. Biskup udzielił bierzmowania i błogosławieństwa parafianom.

Ksiądz Leszkiewicz nie ustawał w dalszej pracy na rzecz swojej parafii. Przy pomocy wiernych już w 1929 roku udało się opłotowac do końca teren, obsadzić kościół drzewkami oraz wybudowano plebanię. Dęby na podwaliny przyjechały z Seroczyna – były darem luteranina Wernera. Po jednej sośnie obiecali mieszkańcy Niedźwiadki (mimo, że należeli do parafii Tuchowicz), a mieszkańcy Szyszek ofiarowali dom za 3,5 tys. złotych.

Pierwszy odpust na św. Teresę w 1929 odbywał się już w nowym kościele, a dostojni goście zostali przyjeci na poczęstunku na nowej plebanii. Ks. Jaroszewicz podarował obraz św. Teresy, umieszczony w ołtarzu.

W 1932 roku wybudowano organistówkę i salę parafialną, gdzie spotykali się członkowie stowarzyszeń katolickich  takich jak np. tercjanie.

W 1932 okopano rowem cmentarz oraz obsadzono go drzewami, później także oparkaniono.

Jak pisał ks. Leszkiewicz przed powstaniem parafii w Jedlance:

„Jedlanka z okolicznemi wioskami słynęła z rozpusty i kradzieży, dzisiaj (po 5 latach) młodzież zorganizowana w stowarzyszenie pielęgnuje cnotę czystości, a za wielka zbrodnię uważa wyciąganie ręki po cudzą własność.”

***

Początkowo do parafii w Jedlance należały wymienione wcześniej wsie. Jednak część mieszkańców Zastawia – wsi położonej pomiedzy obydwoma kościołami zaczęła uczęszczać na msze, a co za tym idzie składać ofiary na tace, do świątyni w Jedlance. Jak była ładna pogoda nieśli dzieci do chrztu do parafii swoich przodków, a jak padało – tam gdzie było bliżej, czyli do Jedlanki. Wynikały z tego powodu problemy z metrykami. Podobno też ze Stoczka przywieziono dziewczynkę, która miała cudowne zdolności. Ponieważ księża z Tuchowicza zwalczali te praktyki, ci parafianie którzy byli zwalczani przenieśli się do Jedlanki (?)

We wrześniu 1945 roku wszedł w życie dekret pozwalający mieszkańcom Zastawia załatwiać sprawy religijne od 1 listopada 1945 nie wyłączając pogrzebów i sporządzania aktów USC bądź w Jedlance bądź w Tuchowiczu.

Podczas kolędy w 1948 roku  z 88 rodzin 11 chciało  należeć do parafii w Jedlance, 4 czesciowo tj matka do Jedlanki a ojciec z dziećmi do Tuchowicza.

Za przynależnością do Tuchowicza przemawiało wiele argumentów – m.in murowany kościół czy cmentarz na którym spoczywały prochy przodków. Po referendum, w którym większa część opowiedziała się za pozostaniem w starej parafii, pozostawiono dalej możliwość dowolnego wyboru miejsca sakramentu czy pochówku.

W 1956 roku o wydzielenie z Tuchowicza i przyłączenie do Jedlanki występuje Niedźwiadka. Zastawie wtedy jeszcze należy do poprzedniej parafii.

W latach 70tych płonie kościół drewniany w Jedlance, jego miejsce zajmie wybudowany w latach 1976-78 kościół murowany.

 

***

Do dziś twórca parafii i budowniczy kościoła ks. Wacław Leszkiewicz jest pamiętany i szanowany w Jedlance. Jego imieniem nazwano jedną z ulic…

…naprzeciwko nowego kościoła posadzono Dąb Pamięci…

 

 

 

… oraz ustawiono pomnik Serca Jezusowego w dowód wdzięczności za błogosławieństwo w pracy za staraniem ks. W. Leszkiewicza.

Na cmentarzu znajduje się kaplica grzebalna (?) z tablicami upamiętniającymi miejscowych proboszczów, w tym ks. Wacława.