admin
Wsypa w Adamowie
W okolicy Woli Gułowskiej, Serokomli, Adamowa miała miejsce ostatnia bitwa września 1939 roku. Już w listopadzie tego roku, na terenie okupowanej Polski zawiązał się Związek Walki Zbrojnej.
Komórkę ZWZ zorganizowano także w Adamowie i okolicy, która obfitowała w pozostawioną przez Kleeberczyków i ukrytą przez mieszkańców broń.
Do konspiracji należeli okoliczni księża, policjanci, nauczyciele, aptekarze, lekarze a także uczniowie czy rolnicy.
Pierwszym komendantem ZWZ w Adamowie był lekarz Kazimierz Śniegocki. W połowie września 1940 roku doszło do tzw. wsypy, masowych aresztowań członków grupy. Kolejne aresztowania miały miejsce 9 października. Z kilkudziesięciu uwięzionych, obozową kaźnię przeżyło zaledwie kilku z nich.
Continue reading
Łukowska Milicja Powiatowa
Z inicjatywą utworzenia pierwszej polskiej milicji wioskowej dla powiatu łukowskiego wyszła Łukowska Rada Powiatowa. Naczelnik Milicji Warszawskiej ks. Franciszek Radziwiłł delegował do Łukowa komisarza Edwarda Grabowieckiego, który został instruktorem. Jego działania obejmowały także reorganizację już istniejących płatnych milicji miejskich w Łukowie, Kocku i Stoczku oraz nieodpłatnej milicji wioskowej powiatu.
13 sierpnia 1917 roku władze okupacyjne zaakceptowały oddelegowanie Grabowieckiego na stanowisko.
Do końca tego roku ustalano schemat organizacji, a także sposób finansowania, zakładający dobrowolne opodatkowanie mieszkańców. Podatkowi zdecydowanie sprzeciwiły się gminy: Dąbie, Gołąbki, Gułów, Łuków, Miastków, Skrzyszew, Trzebieszów i Wojcieszków. Jednak największym przeciwnikiem była gmina Ulan, która posiadała już żandarmerię i milicję honorową. Ostatecznie, pod naciskami władz okupacyjnych, gminy zgodziły się pokrywać utrzymania milicji, która podlegała pod wójta danej gminy oraz od naczelnika powiatu. Continue reading
Henryk Michalak – Ocalić od zapomnienia
Osiemnastoletni, szczupły chłopak patrzący smutno ze zdjęcia wykonanego w zakładzie karnym w Waldheim to, pochodzący z Niedźwiadki, Henryk Michalak. W 1940 jako ochotnik wyjechał na roboty do Niemiec. Ostatnia wiadomość dotarła do jego rodziny dwa lata później. W 1943 roku na roboty wywieziony został także brat Henryka – Jan, który po powrocie do domu bezskutecznie poszukiwał informacji jego losach. Po jego śmierci poszukiwania kontynuowali jego syn i wnuczka. Tragiczne losy chłopaka ustalono jednak dopiero po 80 latach.
Jeremi Budzyński – Partyzant z herbem w sygnecie
– Słuchaj, ty się nie mieszaj w te rzeczy, bo jesteś za mały, za młody, a Jeremek… to już jego obowiązek. On już musi być, ale ty się nie mieszaj – powiedział do 15-letniego Przemka Budzyńskiego, jego ojciec Stefan, gdy chciał wstąpić do partyzantki.
Jeremi, jego starszy brat, został członkiem zwiadu konnego 35 PP Armii Krajowej. Zginął tragicznie, z rąk żołnierza Armii Czerwonej 24 lipca 1944 roku w Łukowie.
O jego losach opowiedział mi w 2021 roku jego brat Przemysław. Continue reading
Powstanie styczniowe – bitwa pod Gręzówką
Gręzówka, dzięki swojemu strategicznemu położeniu, na skraju dużego kompleksu leśnego, od stuleci była świadkiem działań powstańców i partyzantów, którzy swoje schronienie znaleźli właśnie w Jacie. Podczas powstania styczniowego miały tu miejsce dwie bitwy. Continue reading
Łukowska Lista Katyńska
Wśród prawie 22 tysięcy ofiar zbrodni katyńskiej popełnionej przez NKWD na Polakach, w tym na oficerach wojska polskiego i funkcjonariuszach policji, znalazło się około 40 mieszkańców powiatu łukowskiego i osób z niego pochodzących. 23 z nich zostało upamiętnionych przy Krzyżu Katyńskim na łukowskim cmentarzu św. Rocha.
Continue reading