II wojna światowa
Zbrodnie niemieckie w powiecie łukowskim w czasie II wojny światowej.
Spis zbrodni wojennych na terenie powiatu łukowskiego, sporządzony na podstawie Biuletynu Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce T.9 (1957)
Prawdopodobnie lista nie jest kompletna. Prezentuje stan wiedzy na rok 1957
II wojna światowa – Józefów Duży
Nad mogiłą w Józefowie Dużym w 1949 roku. Z kolekcji Michaliny Zabielskiej
Józefów powstał u schyłku powstania styczniowego w wyniku częściowej parcelacji majątku Hordzież, który należał do rodziny Kowalskich. W latach 70-tych XIX wieku pojawili się tu koloniści niemieccy, którzy dość szybko pobudowali tu domy,szkołę i dom modlitw. Mimo odmiennego języka, kultury i religii stosunki sąsiedzkie układały się poprawnie, a Polacy czerpali wiedzę rolniczą od przybyszów z zachodu. Osadnicy opuścili te tereny w czasie I wojny światowej, kiedy to car w obawie przed wykorzystaniem ich przez wojska pruskie ewakuował ich w głąb Rosji.
Continue reading
Tu leży Lonek…
Leonard Merło
1918-1939
Kilka dni temu na profilu facebookowym pokrótce przedstawiłam historię Leonarda Merło – kaprala
1 Pułku Piechoty Legionów Marszałka Józefa Piłsudskiego z Wilnie.
Tragiczną historię Lonka opowiedział jego brat Aleksander Merło.
Z Zastawia przez powstanie warszawskie…
Władysław Fijał był czwartym z kolei dzieckiem (drugim z braci) Katarzyny i Juliana Fijałów. Miał zostać kowalem. Jednak zdrowie mu na to nie pozwoliło, delikatny i słaby nie miał siły by cały dzień uderzać młotem.
Tak wspominała go siostra Bronisława:
„Władek uczył się za kowala, ale chciał wyjechać do Warszawy. Załatwiłam mu prace, ale był za słaby żeby być kowalem. W Warszawie poznał dziewczynę- Stasię Trocińską z Warki. Pracowała u Knorra i załatwiła mu pracę u Niemca. Mieszkali na Tamce, byli narzeczeństwem. Chcieli wziąć ślub. Ksiądz miał schowane wszystkie dokumenty i pieczęcie i mógł im dać ślubu tylko ze świadkami ale bez dokumentów. Jak na Tamce była rewizja to ich aresztowali, bo myśleli że brat jest szpiegiem i mieszkali razem bez dokumentów. Stasia była w zaawansowanej ciąży. Wzięli ich w transport, brata uznali za szpiega i ich rozdzielili. Władek powiedział jej żeby zawiadomiła rodzinę, jeśli przeżyje. Władka zabrali a Stasię cofnęli do Polski do PGR koło Żagania. Urodziła córeczkę Marysię. Napisała kiedyś do mnie list, żebym się zajęła Marysią i żeby razem z Teresą chodziły do szkoły. Odmówiłam bo u nas do szkoły tez było daleko. Obraziła się i więcej nie pisała. Jasio miał jej adres i raz do niej pojechał. Dobrze jej się powodziło.”
Niemcy zabici pod Zastawiem
Dziś przedstawiamy historię z czasu II wojny światowej spisaną przez jednego z naszych fanów Mariusza Jabłońskiego, który wysłuchał swego dziadka Zygmunta Jabłońskiego z Zastawia
„Witam, chciałem przedstawić Państwu historię opowiadaną mi przez dziadka wiele razy, historię o 10 żołnierzach niemieckich wracających z frontu, która wydarzyła się we wsi Zastawie koło Łukowa na Lubelszczyźnie. Tylko jednemu z nich udało się przejść przez wieś Zastawie, gdzie rozstrzelano pozostałych 9. Tak opowiadał mi dziadek: „Było to w 1944 roku, byłem młodym chłopakiem, który pasł krowy na pobliskich łąkach. Szło 10 Niemców, jeden za drugim, za nimi około 300m z Celin K Józef(mścił się nad Niemcami bo zabili jego brata) z KBK i nieboszczyk Sz. z kamieniami w rękach. Tak żołnierze doszli do krzaków, gdzie odrzucili swoją broń, podnieśli ręce do góry i poddali się. Z drugiej strony konno jechał „Bułka” z Celin i ktoś jeszcze. Przeszukał ich (Niemców) K. i kazał położyć się na ziemię, twarzą do ziemi. Jeden z nich klęknął i pokazał zdjęcie, że ma 4 dzieci, żeby mu darowali życie. K. każdego z żołnierzy nos przytknął do samej ziemi.
II wojna światowa – szlakiem SGO Polesie
Na terenie Lubelszczyzny istnieje Szlak turystyczny im. gen. Franciszka Kleeberga.
Liczy on 32 km i wiedzie trasą: Dęblin – Bobrowniki – Sarny – Korzeniów – Ułęż – Sobieszyn – Wólka Sobieszyńska –Lendo Wielkie; (Wola Gułowska – Kock) ; długość trasy 32 km. Nie udało mi się (może źle szukałam 🙂 )dokładnego opisu tej trasy.
W związku z tym postanowiłam ułożyć swój własny „mini- szlak” SGO Polesie. W większości opiszę miejsca, które udało mi się zobaczyć, wspomnę też te, o których tylko słyszałam. Całość wzbogaca dokumentacja fotograficzna.