1863
Powstanie styczniowe – bitwa pod Gręzówką
Gręzówka, dzięki swojemu strategicznemu położeniu, na skraju dużego kompleksu leśnego, od stuleci była świadkiem działań powstańców i partyzantów, którzy swoje schronienie znaleźli właśnie w Jacie. Podczas powstania styczniowego miały tu miejsce dwie bitwy. Continue reading
Walczyli w powstaniu styczniowym na ziemi łukowskiej
Obecny powiat łukowski był terenem wielu działań zbrojnych podczas powstania styczniowego. Rozgrywały się tu większe i mniejsze bitwy i potyczki, w których ginęło od kilku do nawet, jak podawały niektóre źródła, kilkuset powstańców i Moskali. Miejsce wiecznego spoczynku znaleźli tu zarówno mieszkańcy tego terenu, jak i przybyli z daleka, walczący za ojczyznę.
Wielu mieszkańców zostało, za działalność powstańczą i przynależność do partii powstańczych, aresztowanych i skazanych na zesłanie na Syberię czy wieloletnie ciężkie roboty.
Na podstawie źródeł archiwalnych i drukowanych udało się ustalić nazwiska kilkudziesięciu z nich. Continue reading
Zapomniani powstańcy – Andrzej Mućka
14 listopada 1841 w Kopinie urodził się Andrzej Mućka – syn wyrobnika Macieja Mućki i jego żony Elżbiety z Walów. Maciej Mućka, wdowiec, w chwili wstępowania w związek małżeński miał już 55 lat. Jego żona była o 31 lat młodsza.
Maciej zmarł w 1853 roku, osieracając żonę i kilkoro dzieci, w tym 12-letniego Andrzeja, który z pewnością już od najmłodszych lat, zarabiał na życie służąc u gospodarzy. W 1862, jako parobek w Ogniwie, wstąpił w związek małżeński z Agatą Folusz.
Później, prawdopodobnie wiosną 1863, Andrzej przystąpił do powstania styczniowego w partii Adama Zielińskiego – dowódcy oddziału m.in. pod Wielgoborzem, Dachnowem, Kardawem, Otwockiem, Więzowną, Radzyminem, Miłosną, Osiekiem, Garwolinem, Mysłowem, Białką, Lublinem, Rozniszewem, Brzozą, Żyrzynem, Radomiem, Siedlcami, Piasecznem, Kockiem, Nowomińskiem, Włodawą, Kuflewem. Andrzej Mućka, po powrocie do Ogniwa został pastuchem – nie nadawał się do cięższej pracy.
W 1922 roku, wraz z Franciszkiem Goławskim i Franciszkiem Gajowym stawił się u wójta gminy Stanin, w celu poświadczenia swojego udziału w powstaniu.
Zapomniani powstańcy – Antoni Kaliszek
Antoni Kaliszek urodził się w 15 sierpnia 1842 w Lendzie Ruskim (1). Jego ojciec był kowalem w Lendzie Polskim (Wielkim?). Gdy Antoni miał kilka lat, jego ojciec zmarł, pozostawiając utrzymującą się z wyrobku wdowę i dzieci. W wieku 16 lat Antoni rozpoczął samodzielne życie, pracując jako pastuch we dworach i u zamożniejszych gospodarzy. Continue reading
Mapa bitew i potyczek 1863-64 na terenie dzisiejszego powiatu łukowskiego
Mapa bitew i potyczek powstania styczniowego na terenie obecnego powiatu łukowskiego sporządzona na podstawie „Bitew i potyczek 1863-1864” Stanisława Zielińskiego i Google Maps Continue reading
Zapomniani powstańcy – Walenty Oleszkiewicz
Walenty Oleszkiewicz urodził się 30 stycznia 1847 w Sobisce. Jego rodzicami byli owczarz Andrzej Oleszkiewicz i Franciszka Kołodziejczyk.
Akt chrztu Walentego Oleszkiewicza. www.szukajwarchiwach.pl
„Działo się w Mieście Adamowie dnia trzydziestego stycznia tysiąc osiemset czterdziestego siódmego roku, o godzinie trzeciej z południa. Stawił się Andrzej Oleszkiewicz owczarz w Sobiesce zamieszkały lat dwadzieścia cztery mający, w obecności Szymona Bryguły lat trzydzieści i Jana Wachnika lat dwadzieścia pięć mających włościan w Sobiesce zamieszkałych i okazał nam dziecię płci męskiej urodzone w Sobisce dnia trzydziestego miesiąca i roku bieżącego o godzinie czwartej z południa z iego małżonki Franciszki Kołodziejczychy lat dwadzieścia mającej. Dziecięciu temu na Chrzcie świętym odbytym w dniu dzisiejszem nadane jest imię Walenty, a rodzicami chrzestnemi byli Szymon Bryguła i Helena Kołodziejczykowa. Akt ten stawiającemu i świadkom został przeczytany, przez nas podpisany, gdyż pisać nie umieją
X Szymon Grzymała Kanonik Podlaski”