Cieciszowski
Tajemnice cmentarzy – Okrzeja
Cmentarz w Okrzei pochodzi, jak większość cmentarzy na ziemi łukowskiej z XIX wieku. Zostali tu pochowani członkowie rodzin szlecheckich z sąsiednich wsi należących do parafii Okrzeja, w tym matka noblisty Henryka Sienkiewicza Stefanii z Cieciszowskich oraz rodzina Szydłowskich i Szamotów właścicieli dworku we wsi Jagodne.
Continue reading
Rody ziemi łukowskiej – Dmochowscy – cz I
POBÓG
W błękitnym polu srebrna podkowa z zaćwieczonym złotym krzyżem kawalerskim na barku. W klejnocie nad herbem w koronie, pół srebrnego harta. W najstarszych wzorach bywa też czerowne pole.
Pieczętują się nim 163 rodziny w Polsce i na Litwie, w tym Dmochowscy, Fedorowiczowie, książęta Koniecpolscy
Rody ziemi łukowskiej – Cieciszowscy
HERB KOLUMNA
W polu srebrnym wieża szachowa czarna. W klejnocie takaż wieża szachowa. Odmiana młodsza: W polu czerwonym wieża szachowa srebrna. W klejnocie takaż wieża szachowa. Później, prawdopodobnie skutkiem niedbałości wydawców herbarzy, w klejnocie zaczęto przedstawiać pięć piór strusich. Znane są również odmiany przedstawiające zamiast wieży szachowej – kolumnę srebrną z koroną (znane pod nazwą Kolumna)
Okrzeja – parafia
Pierwszy drewniany kościół w Okrzei został ufundowany przez Macieja Grota herbu Rawicz Podkomorzego Lubelskiego w 1469 roku. W 1726 roku kościół spłonął, z wielkiego pożaru ocalały plebania i budynki przykościelne. Wybudowano wtedy kolejną drewnianą, tymczasową, kaplicę.
Obecny kościół w Okrzei został wybudowany w 1793 roku z fundacji Teresy z Lelewelów Cieciszowskiej, prababki Henryka Sienkiewicza. Kościół został konsekrowany w 1806 roku przez biskupa Kacpra Kazimierza Cieciszowskiego.
W 1843 roku Józef Sienkiewicz poślubił tu Stefanię Cieciszowską. Byli oni rodzicami ochrzczonego tu Henryka Adama Aleksandra Piusa Sienkiewicza.
Jagodne – dwór
Zespół dworski w Jagodnem w gminie Kłoczew pochodzi z XVIII- XIX wieku. Należy do niego dworek, rządcówka, park, z alejami, 2 oficyny, kuźnia, spichlerz, obora, stajnia.
Dwór w Jagodnem został opisany przez Władysława Tatarkiewicza w rozprawie „Trzy dwory podlaskie: Stanin, Jagodne Sarnów”
Radoryż Smolany -dwór
Dobra Radoryż należały do kasztelana połanieckiego Antoniego Cieciszowskiego, który odziedziczył je ( wraz z innymi majątkami w dawnym starostwie łukowskim – Okrzeja z Wolą Okrzejską, Burzec, Jagodne, Kłoczew, Dwurzec). Żona kasztelana była bardzo chorowita, za jej leczenie Cieciszowski wydzierżawił Radoryż włoskiemu lekarzowi Marsigliemu. Później, po wygaśnięciu umowy musiał wytoczyć mu proces, ponieważ nie chciał opuścić dworu.
Dobra Cieciszowskich ( z wyjątkiem Woli Okrzejskiej i Burca) przeszły na własność ciotecznego brata kasztelana Augusta Cieciszowskiego, przyrodniego brata generałowej Elżbiety z Szydłowskich Grabowskiej, morganatycznej żony króla Stanisława Augusta.
August Szydłowski ożenił się z Olimpią Ordęga z Żelechowa i w 1848 zamieszkał z nią w Radoryżu. Później z przyczyn politycznycch mieszkali w Żelechowie. Podczas Powstania Styczniowego we dworze stacjonowały oddziały powstańcze. Niedaleko radoryskiego dworu, nad rzeką Bystrzycą rozegrała się bitwa powstańców z moskalami.