powstanie
Czy na cmentarzu w Trzebieszowie spoczywa bohater powstania listopadowego?
Atak 3. pułku pod Stoczkiem. Wojciech Kossak
Ta bitwa nie miała prawa się Polakom udać:
Zimowa pogoda, mróz i śnieżyce na zmianę z roztopami. Żołnierze, rekrutowani z chłopów i studentów, ratujący się przed zimnem gorzałką i nagminnie łamiący kolumny marszowe. Konie, zabrane dorożkarzom, podbite na grudzie, gubiące podkowy i rwące zaprzęgi, a przy tym nie wykazujące za grosz patriotyzmu, za to wciąż domagające się owsa. Obsługa armat, sklecona naprędce z prawników i rzemieślników, ucząca się w marszu podstawowych manewrów. Zwiad pozostawiający wiele do życzenia. I jeszcze dowódca, niefrasobliwy generał Dwernicki, który ma zwyczaj zapominać, że żołnierze prócz podniosłych mów potrzebują też jadła i snu.
Continue reading
Polegli w powstaniu styczniowym na ziemi łukowskiej
Na terenie obecnego powiatu łukowskiego rozegrało się kilkanaście mniejszych i większych bitew i potyczek podczas powstania styczniowego. Trudno dziś jednoznacznie określić ilu powstańców poniosło śmierć podczas tych działań. Ilość poległych szacować można na kilkuset. Jednak nie wszystkie zgony odnotowywane były w księgach metrykalnych.
Mapa bitew i potyczek 1863-64 na terenie dzisiejszego powiatu łukowskiego
Mapa bitew i potyczek powstania styczniowego na terenie obecnego powiatu łukowskiego sporządzona na podstawie „Bitew i potyczek 1863-1864” Stanisława Zielińskiego i Google Maps Continue reading
100 rocznica bitwy pod Stoczkiem
Pomnik 100 lecia bitwy pod Stoczkiem. Ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego
W 1931 roku w Stoczku Łukowskim zawiązał się Komitet Obchodów 100 Rocznicy Bitwy pod Stoczkiem.
Na jego czele stanęli burmistrz Stoczka Wacław Michałowski, kierownik szkoły Stanisław Wielgosek i ksiądz prałat Ludwik Romanowski.
Komitet ten podjął uchwałę o postawieniu na wzgórzu pod Zgórznicą pomnika upamiętniającego zwycięską bitwę sprzed stu lat. Miał on być dziełem okolicznych rzemieślników – murarzy i kamieniarzy, a budulcem miał być kamień polny zebrany z dawnego pola bitwy. Betonowego orła zaprojektowała Jadwiga Piskorz- Gerunowa – pochodząca ze Stoczka nauczycielka.
Continue reading
Zapomniani powstańcy – Stanisław Kluge
Stanisław Kluge urodził się w Grabowcu w powiecie gostynińskim z Karola i Małgorzaty z Lenczewskich. Z zawodu był aptekarzem. Ostatnie lata życia spędził w Woli Okrzejskiej, gdzie mieszkał przy synu Zygmuncie Kluge, który pełnił funkcję gorzelanego w majątku Bernsteinów. Continue reading
Miejsce straceń powstańców styczniowych – Gręzówka
Ukryte w lesie między Gręzówką a Zażelazną znajduje się miejsce straceń powstańców styczniowych. Uroczystości ich upamiętniające odbywają się tu co roku.
Miejscowi znają drogę, przybysze muszą pytać, bo zarówno z jednej jak i drugiej strony brak jest oznakowań. Tablica przy cmentarzu w Gręzówce pokazuje to miejsce oddalone o 5 km. Ja udałam się na poszukiwania od strony Zażelaznej, do której z Zastawia miałam około 30 km. Przy wyjeździe ze wsi dopytałam się mieszkańca jak dojechać do miejsca pamięci. Należy skręcić w polną drogę w prawo i kierować się do lasu. I tu uwaga 🙂 nawet jeśli miejscowi twierdzą, że można dojechać zwykłą osobówką do Gręzówki, radzę tego nie robić. Droga graniczna między lasami „rządowymi” i prywatnymi jest prawie nieprzejezdna. Ugrzęzłam moją Corsą jakieś 2,5 km od Gręzówki. Gdyby nie pomoc leśniczego Leśnictwa Nowiny w Gręzówce i pracownika leśnego, chyba nigdy bym stamtąd nie wyjechała 🙂 Podobno jest inna droga przez las, którą można przejechać, jednak nie polecam sprawdzać. Lepiej cofnąć się do Zażelaznej…