Radoryż
Tadeusz Prejzner – kompozytor, dyrygent, badacz pieśni ludowej ziemi łukowskiej
Tadeusz Prejzner Zdjęcie ze zbiorów Biblioteki Głównej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach
Znany polski pedagog muzyczny, kompozytor, dyrygent i publicysta Tadeusz Prejzner pochodził z ziemi łukowskiej. Spędził tu część swojego życia i pozostawił po sobie spuściznę w postaci badań nad pieśniami ludowymi tych terenów.
XIX-wieczne sadownictwo w powiecie łukowskim
Sadownictwo było niegdyś ważną gałęzią rolnictwa. Sady owocowe w majątkach czy probostwach dostarczały nie tylko owoców na stół, ale też zapewniały, często niemały, dochód.
Największe ogrody owocowe liczyły nawet ponad 2000 drzewek, a w najbardziej liczących się, istniały szkółki zapewniające nowe gatunki i stałą wymianę starych drzew na nowe.
Zadbane sady były często pasją i dumą ziemian oraz księży, którzy sami często byli adeptami sadownictwa.
Majątki zatrudniały ogrodników. Niektórzy z nich byli samoukami, ale można było też znaleźć takich, którzy pobierali nauki i doświadczenie u tak znanej ogrodniczej rodziny Hoserów w Warszawie. Continue reading
Polegli w powstaniu styczniowym na ziemi łukowskiej
Na terenie obecnego powiatu łukowskiego rozegrało się kilkanaście mniejszych i większych bitew i potyczek podczas powstania styczniowego. Trudno dziś jednoznacznie określić ilu powstańców poniosło śmierć podczas tych działań. Ilość poległych szacować można na kilkuset. Jednak nie wszystkie zgony odnotowywane były w księgach metrykalnych.
Ochotnicza straż pożarna powiatu łukowskiego w latach 20-tych XX wieku
Ochotnicze straże pożarne od początku swojego istnienia borykały się z problemami sprzętowymi. Zakup wozów, drabin i innego koniecznego dla utrzymania bezpieczeństwa sprzętu, często przekraczał możliwości finansowe poszczególnych miejscowości. Kolejną kwestią, która wpływała na niedostateczną gotowość druhów do walki z pożarami, były też brak dbałości o powierzone mienie, brak bieżących remontów i napraw, oraz bałagan w remizach, który wpływał na opóźnienie w przystąpieniu do akcji.
Continue reading
Tort z Radoryża
Five o’clock w Radoryżu. Fot. Eugeniusz Kamiński
W latach 30-tych XX wieku Radoryż był dzierżawiony od rodziny Potworowskich przez Tadeusza i Wandę Kossobudzkich. Częstym gościem u nich był Eugeniusz Kamiński z żoną To właśnie za sprawą jej sprawą, możemy poznać przepis na radoryski tort.
Receptura zachowała się między kartami jej przedwojennych wspomnień.
Continue reading
Pątniczka z Radoryża
Feliks Boruń – XIX wieczny pielgrzym. Kalendarz dla ludu polskiego na rok zwyczajny 1863
Ludzie pielgrzymowali od stuleci, zanosząc swoje prośby i błagania do Boga, Matki Bożej i świętych, czy też pokutując za grzechy. Swoje podróże odbywali zarówno do miejsc świętych w Polsce, jak i zagranicą odwiedzając m.in Ziemię Świętą, czy Rzym.
Pielgrzymowali w grupach lub samotnie, często jedynie o chlebie i wodzie. Podróże trwały miesiącami, a pątnicy zatrzymywali się czasami na dłużej, żeby zarobić pieniądze na dalszą podróż.
Jednym z najbardziej znanych polskich pielgrzymów XIX wieku był Feliks Boruń, który odbywał pielgrzymki zarówno do Częstochowy jak i do Rzymu czy Paryża. A jego historia została opisana przez Walerego Wielogłowskiego w utworze „Podróż do Rzymu i Paryża odbyta w roku 1861 przez Feliksa Borunia, włościanina wsi Kaszowa pod Krakowem”
Najsłynniejszą pątniczką z ziemi łukowskiej była Magdalena Kotowska (właściwie Kot) z Fiukówki w parafii Radoryż Kościelny.