Sarnów
Powiat łukowski gore !
Pierwsza straż ogniowa w XIX wieku na terenie powiatu powstała po kilkuletnich staraniach w Łukowie Na prowincji na zorganizowaną obronę przed ogniem trzeba było czekać do początku XX wieku. Stopniowo powstawały straże w Szczygłach Górnych (1908), Tuchowiczu (1912), Stoczku Łukowskim (1916), Trzebieszowie (1916)Adamowie (1918), Szaniawach Matysach (1918)
Wcześniej z żywiołem mieszkańcy musieli radzić sami przy pomocy bosaków, tłumnic, wiader. Tylko nieliczne majątki dysponowały specjalnymi sikawkami, które w razie pożaru w sąsiednich wioskach były do nich dysponowane. A pożarów nie brakowało. Continue reading
Nieurodzaj i głód w powiecie łukowskim
Rok 1937 był katastrofalny dla mieszkańców powiatu łukowskiego. Wielka susza, która objęła swoim zasięgiem prawie całą Lubelszczyznę spowodowała klęskę nieurodzaju. Mieszkańcy z uzasadnioną obawą patrzyli w przyszłość, a w ich oczy zaglądał głód. Continue reading
Dobra Sarnów ubezpieczone od ognia
Folwark Borowina w połowie XIX wieku.
Z dawnej świetności Sarnowa – jednego z większych majątków w okolicy Łukowa pozostał jedynie remontowany od kilku lat drewniany dwór z lat 20-tych XIX wieku. Kiedyś na skład dóbr Sarnów należących do rodziny Buchowieckich a później Ponikwickich wchodziły: Sarnów, Kierzków, Szczygły Dolne i folwark Borowina
Na potrzeby Dyrekcyi Ubezpieczeń w 1846 roku sporządzono, a później systematycznie uzupełniano, Wykaz zabudowań dóbr Sarnów objętych ubezpieczeniem od ognia.
Na podstawie materiałów archiwalnych można się dziś dowiedzieć jak wyglądały zabudowania dworskie i włościańskie, kto mieszkał w poszczególnych miejscowościach, a także czyje domy spłonęły w pożarach na przestrzeni ok. 20 lat.
Continue reading
Kolej łukowsko-iwanogrodzka
W 1876 roku uruchomiono łukowsko-iwanogrodzką odnogę Kolei Nadwiślańskiej. Trasa liczyła 56,78 wiorst i łączyła drogę warszawsko-terespolską z drogą iwanogrodzko-dąbrowską. Stacjami pośrednimi linii były Krzywda i Rossosz przemianowana później na Leopoldów.
Continue reading
XIX-wieczne sadownictwo w powiecie łukowskim
Sadownictwo było niegdyś ważną gałęzią rolnictwa. Sady owocowe w majątkach czy probostwach dostarczały nie tylko owoców na stół, ale też zapewniały, często niemały, dochód.
Największe ogrody owocowe liczyły nawet ponad 2000 drzewek, a w najbardziej liczących się, istniały szkółki zapewniające nowe gatunki i stałą wymianę starych drzew na nowe.
Zadbane sady były często pasją i dumą ziemian oraz księży, którzy sami często byli adeptami sadownictwa.
Majątki zatrudniały ogrodników. Niektórzy z nich byli samoukami, ale można było też znaleźć takich, którzy pobierali nauki i doświadczenie u tak znanej ogrodniczej rodziny Hoserów w Warszawie. Continue reading
Babki i akuszerki w okolicy Tuchowicza
Kiedyś naszym antenatkom w porodach pomagały tzw. „babki” zwane później akuszerkami.
W książce „Nauka położna krótko zebrana” z 1790 roku autor podaje jakimi cechami powinna się odznaczać kandydatka na „kobietę przy rozwiązaniu rodzących położnic służącą”. Tak więc „maią być rąk szczupłych, palców przydłuższych a cienkich, kibić w ciele i zręczność z sprawnością mająca, niebrać do tego kobiet podeszłych, takowe bowiem niepojętymi, a uporczeymi bywać zwykły, niebrać też zbyt młodych, ani Panien, lecz które już rodziły (…) do tej Nauki nie są sposobnemi osoby słabowite, chorowite, mdłościom podległe, lękliwe, boiaźliwe, smutne, iako też ani zuchwałe, ani okrutne, natrętne, głupkowate i grubiańskie, ani się do tego zdadzą osoby otyłe, grube, nieruchawe, bałwanowate, ani ułomne, z krzywemi rękami lub palcami, ni garbate, ani skaliczałe, ni leniwe, ani ospałe, ani miłośnice trupów iakichkolwiek (…)” Continue reading